Slecht slapen

De meeste Nederlanders slapen slecht volgens onderzoek van de Hersenstichting. Maar liefst 63 procent is ontevreden over de eigen slaapkwaliteit. Een keertje slecht slapen kan niet veel kwaad. Die slaap haal je de volgende nacht wel weer in. Lastiger wordt het als de slechte nachten zich opstapelen. Dan kunnen er minder ernstige, maar evengoed lastige klachten uit voortkomen als humeurigheid en een verminderde concentratie. Maar uiteindelijk ook ernstigere klachten ontstaan en kan het voortslepende gebrek aan nachtrust het risico op depressie, beroerte of dementie verhogen. Zo ver hoeft het niet te komen. Gelukkig kun je zelf op heel eenvoudige manier vroegtijdig maatregelen nemen om de slaapkwaliteit op te waarderen.

Oorzaken van slecht slapen

Je herkent het waarschijnlijk wel. Je hebt al een paar keer niet goed geslapen en je ligt in je bed en ineens slaat de angst toe dat je weer niet kunt slapen. Voor je het weet, ben je in een vervelende, vicieuze cirkel beland. Angst, spanning en stress zijn de meest voorkomende oorzaken voor slecht slapen. Lichamelijke klachten (pijn, jeuk, verkoudheid, et cetera) kunnen ook de nachtrust flink verstoren. Bepaalde gewoontes (medicijngebruik, alcoholgebruik, cafeïne, roken) leiden ook veel tot problemen met de kwaliteit van de slaap. Slaapproblemen kunnen ook veroorzaakt worden door externe factoren, bijvoorbeeld geluidsoverlast of licht. Ten slotte speelt de leeftijd ook een rol in het slaapproces. Kleine kinderen hebben veel meer behoefte aan slaap dan volwassenen. Oudere mensen vallen minder snel in slaap en slapen minder diep.

Symptomen van slecht slapen

Slecht slapen is een verzamelnaam voor verschillende klachten. Je kunt er van een of meerdere last hebben. Het begint bij het met moeite in slaap vallen. Niet lekker door kunnen slapen, omdat je gedurende de nacht meerdere keren wakker wordt en dan weer lastig de slaap kunt hervatten is ook een veelvoorkomende klacht. Veel te vroeg wakker worden, of nog moe zijn bij het opstaan hoort ook bij het rijtje van klachten. Overige symptomen zijn: minder dan 5 uur per nacht slapen, prikkelbaarheid, algemeen gevoel van constant moe zijn en geheugen- en concentratieproblemen.

Behandeling van slecht slapen

Je kunt zelf verschillende maatregelen nemen om de kwaliteit van je nachtrust een boost te geven. Zorg voor een donkere kamer met een rustige inrichting. Een slaapmasker kan de slaapkwaliteit op relatief eenvoudige en goedkope wijze verbeteren. Onze hersenen verbinden duisternis aan slapen. Hoe donkerder, hoe beter en hoe dieper je slaapt. Het brein maakt melatonine aan, zodra het donker wordt. De melatonine aanmaak wordt echter verstoord door al het blauwe licht wat bijvoorbeeld van onze beeldschermen van onze laptop of mobieltjes komt. Een slaapmasker versnelt de melatonine aanmaak, waardoor je sneller in slaap valt en langer doorslaapt.

Zorg overdag wel voor voldoende daglicht, maak bijvoorbeeld dagelijks een ommetje in de frisse buitenlucht. Sport en beweging overdag, zorgen ervoor dat je ’s avonds beter tot rust komt. Voorkom echter intensieve beweging vlak voor het naar bed gaan. Beperk cafeïne en alcoholhoudende drankjes en zware maaltijden een paar uur voor bedtijd. Houd zoveel mogelijk een vast tijdstip voor het naar bed gaan en opstaan aan.

Met deze eenvoudige aanpassingen kun je vertrouwen op een betere nachtrust. Bedenk dat slecht slapen vaak voorkomt en niet altijd chronisch (langdurig) hoeft te zijn. Ondervind je veel of toch langdurig last van slapeloosheid of slaapproblemen, ga dan eens praten met je huisarts. Samen kunnen jullie een onderzoek doen naar de oorzaak om zo het slaapprobleem bij de wortel aan te pakken.